Voor velen herkenbaar: het werk dat je doet is op jouw pad gekomen, het leek een logische stap, zo dacht jouw omgeving er ook over en voor je het wist zat je in een rol die OK is, maar niet volledig bij jou past. Je weet het eigenlijk wel, maar ach….het is wel OK zo. “Ik doe dit nog een jaartje en dan zien we wel weer verder”. Totdat je weer iets gaat doen, omdat het op jouw pad komt. Het gevaar dat hier op de loer ligt, is dat je nooit de keuze maakt die volledig bij jou past. Op de lange termijn kan dit zelfs leiden tot uitval of burn-out. De oplossing: ga terug naar de basis!
Kernwaarden, de basis van jouw keuzeproces
Kernwaarden helpen jou bij het maken van keuzes, het stellen van doelen en het inrichten van jouw leven. Goed dus om deze kraakhelder te hebben. Je zou bijvoorbeeld kunnen stellen dat jij zelfontplooiing, onafhankelijkheid en eerlijkheid heel belangrijk vindt, maar zijn dit nou jouw kernwaarden of moet je wat dieper graven? Kernwaarden geven aan wat jij belangrijk vindt in het leven, waar jij voor staat. Iedereen heeft ze, maar ze zijn niet altijd helder voor iedereen. En dat is zonde, want als jouw leven in lijn is met jouw kernwaarden ben je gelukkiger én heb je meer zelfvertrouwen. Het voorkomt stress. Je wordt niet langer gedefinieerd door wat anderen willen dat je bent. Jij hebt een duidelijk beeld van wie jij wilt zijn en hierdoor is jouw communicatie ook opener. Wanneer jij jouw kernwaarden kent, maak jij de keuzes die echt bij jou passen. En dit gaat verder dan alleen keuzes omtrent jouw loopbaan. Je kunt het toepassen op vele andere keuzes. Bijvoorbeeld bij het sluiten van vriendschappen, waar ga ik naar toe op vakantie, welke opleiding ga ik kiezen.
Wat zijn mijn kernwaarden?
Maar hoe kom je er nu achter wat jouw kernwaarden zijn? Wanneer je Googelt op “kernwaarden” vind je veel lijsten met kernwaarden. Zoek er 8 à 10 uit waarvan jij denkt dat ze belangrijk zijn en bedenk wat die kernwaarde voor jou betekent, wat jouw definitie ervan is. Wanneer je bijvoorbeeld aan drie verschillende mensen vraagt wat vriendschap betekent, krijg je waarschijnlijk drie verschillende antwoorden. Het gaat dus om jouw definitie en niet wat VanDale ervan vindt. Staat een kernwaarde er niet tussen? Voeg deze dan gewoon zelf toe. Het is jouw proces! Zet vervolgens de 10 kernwaarden op een rijtje. Je gaat nu alle kernwaarden ten opzichte van elkaar vergelijken. Hiervoor zijn verschillende methodieken. Je kunt ze bijvoorbeeld afzonderlijk op post its zetten. Je vergelijkt steeds twee kernwaarden met elkaar. De post its zorgen ervoor dat je makkelijk kunt schuiven en wisselen. Door jezelf steeds de vraag te stellen welke kernwaarde je belangrijker vindt, zal er uiteindelijk een rangorde uitkomen en heb je een top 3 te pakken. Waarschijnlijk zijn dit de kernwaarden die aangeven wat jij het allerbelangrijkste vindt, waar jij voor staat. Je kunt dit toetsen door jezelf de volgende vragen te stellen: Ben je trots op deze lijst? Weerspiegelen de kernwaarden jouw identiteit? Zou jij jezelf ondersteunen in deze kernwaarden, wat er ook gebeurt? Wanneer je overal “ja” op hebt kunnen antwoorden, dan heb je echt het goede lijstje te pakken. Zo niet, dan ga je een stap terug in het proces.
Fijn dat ik mijn kernwaarden weet, maar wat kan ik er nu mee?
In algemene zin kun je naar jouw werkzaamheden kijken en jezelf de vraag stellen of jouw werk in lijn is met jouw kernwaarden. Stel dat je bijvoorbeeld “samenwerken” als één van jouw belangrijkste kernwaarden bestempelt hebt. Samenwerken betekent voor jou dat jij het prettig vindt om samen tot een resultaat te komen en hier gezamenlijk verantwoordelijk voor te zijn. Wanneer je in een organisatie werkt waar je individueel wordt afgerekend op jouw financiële resultaten, dan zou deze cultuur onderlinge competitie kunnen aanjagen en samenwerken juist belemmeren. Grote kans dat je dit niet prettig vindt. De organisatiecultuur “drukt” dan op jouw kernwaarde “samenwerken”. Wanneer “competitie” voor jou juist belangrijk, dan zul je je hier juist prettig in voelen. Een ander voorbeeld. Stel jij vindt vriendschap heel belangrijk. Vriendschap betekent voor jou dat je tijd doorbrengt met jouw dierbaren. Door jouw werklocatie ben je dagelijks 3 uur kwijt aan reistijd en door het aantal uren dat je werkt houd je geen tijd meer over om hier aandacht aan te besteden. Op den duur zal dit jou tegen gaan staan. Doordat je geen tijd door brengt met degenen die voor jou echt belangrijk zijn, zul je minder gelukkig zijn. Tijd dus om hier wat aan te gaan doen. Je kunt ook bij veranderende omstandigheden op je werk jezelf de vraag stellen of de verandering bijdraagt aan het leven naar jouw kernwaarden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan uitbreiding van het aantal uren, verandering van takenpakket, werken binnen een ander team etc. En als je op zoek gaat naar een nieuwe baan, zullen jouw kernwaarden jou de weg wijzen. Je weet precies wat je vragen moet tijdens een gesprek om erachter te komen of de organisatie écht bij jou past.
Loopbaancoaching en kernwaarden
Tijdens mijn coachtrajecten vind ik het belangrijk om terug te gaan naar de basis, naar de kernwaarden van de coachee. Dit is de basis waarop we verder bouwen en waar ik steeds naar terug refereer tijdens het traject. Pas als dit bekend is kun je beslissingen nemen over jouw carrière en de te nemen vervolgstappen. Wil je hier meer over weten? Neem gerust contact met mij op.
Je kunt je ook opgeven voor de workshop De Loopbaan APK waarin je onder professionele begeleiding actief aan de slag gaat met jouw kernwaarden en waarbij je met concrete handvatten de workshop verlaat om volgens jouw kernwaarden te gaan leven. Meld je hier aan.